رابطه میان ساختار مالکیت و عملکرد مالی شرکت های بیمه در ایران

امروزه بحث حاکمیت شرکتی و نحوه اداره شرکت ها مورد توجه بسیاری از محققین و مدیران قرار گرفته است. در برخی موارد تصمیماتی که مدیر یک شرکت می گیرد، ممکن است به نفع سهامداران نباشد و سهامداران از تصمیمات مدیر متضرر گردند زیرا در این شرایط مدیران و مالکان اهداف و انگیزه های متفاوتی را دنبال می کنند. در این میان حضور سرمایه گذاران نهادی که شامل شرکت ها و موسسات مالی و سرمایه گذاری مانند بانک ها، صندوق های بازنشستگی، شرکت های بیمه و سایر نهادهای مالی می شود، می تواند در عملکرد شرکت ها تاثیر گذار باشد. خصوصی سازی صنعت بیمه و وارد شدن شرکت های بیمه به بورس اوراق بهادار در سال های اخیر و تغییر ساختار مالکیت آنها، منجر به خارج شدن آن از شرکتهای با مالکیت صرفا دولتی و تاسیس شرکتهای بیمه خصوصی با سهامداران گوناگون شده است. شرکت های بیمه از موسساتی هستند که لزوم حاکمیت شرکتی و اعمال ساختار مالکیتی مناسب در آنها انکار ناپذیر است. از این رو در این تحقیق سعی بر آن بوده که ساختار مالکیتی شرکت های بیمه مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل از آن در عملکرد مناسب شرکت های بیمه بکار گرفته شود. قالب پژوهش مبتنی بر تئوری های حاکمیت شرکتی از جمله تئوری نمایندگی است. جامعه آماری در این تحقیق شامل 11 شرکت بیمه خصوصی در ایران می شود و به دلیل محدود بودن جامعه آماری، کل جامعه مورد بررسی قرار گرفته و حجم نمونه در این پژوهش کاربردی ندارد. برای بررسی فرضیات از آمار استنباطی استفاده شده است. نتیجه تحقیقات نشان می دهد که بین سرمایه گذاران نهادی و عملکرد مالی شرکت های بیمه رابطه وجود دارد. سپس شرکت های بیمه در این تحقیق به دو گروه تقسیم شدند. شرکت های بیمه ای که در ساختار مالکیت آنها سهامداران نهادی بیشتر از 50 درصد مالکیت را در اختیار دارند و شرکت هایی که سهامداران نهادی کمتر از 50 درصد مالکیت را در اختیار دارند. در کل با توجه به نتایج بدست آمده از تجزیه و تحلیل فرضیه ها می توان استدلال کرد که شرکت های بیمه ای که سرمایه گذاران نهادی آن ها سهم بیشتری از ساختار مالکیت را در اختیار دارند در مقایسه با شرکت هایی که این سهم کمتر است، عملکرد مالی بهتری دارند. عملکرد مالی در این تحقیق با سنجه های نرخ بازده حقوق صاحبان سهام، نرخ بازده دارایی ها و درصد رشد سود، سنجیده شد. نتایج نشان می دهد که سهم مالکیت بیشتر سرمایه گذاران نهادی در شرکت های بیمه، می تواند منجر به اخذ تصمیمات مناسب برای شرکت و در نتیجه عملکرد بهتر شرکت شود.